Ruim twintig transgender belangenorganisaties hebben in een gezamenlijke brief aan de Vrije Universiteit Amsterdam hun grote zorgen geuit over een conferentie daar met beruchte anti-trans sprekers. De conferentie van donderdag 27 juni vindt plaats onder auspiciën van het Amsterdams Centrum voor Familierecht, opgericht door de Vrije Universiteit. Enkele keynote speakers hebben banden met haatzaaiende anti-transgender organisaties, die op deze conferentie een breed platform krijgen – zonder kritisch weerwoord. ‘Gevaarlijk!’ waarschuwen de belangenorganisaties, ‘want misinformatie is niet zonder consequenties.’

Bovenaan het programma staat de Britse keynote speaker Hilary Cass. In april 2024 opende zij de aanval op de Britse transgenderzorg voor jongeren met de publicatie van het omstreden Cass Review. Cass beweerde dat de zorg voor transgender jongeren niet wetenschappelijk onderbouwd zou zijn. Maar haar rapport kreeg direct brede internationale kritiek. Ze had volgens experts in dit vakgebied namelijk selectief geshopt uit wetenschappelijke studies, positieve bewijzen waren genegeerd en ze had verregaande conclusies getrokken die niet uit de beschikbare data waren af te leiden.(1) Kortom, het rapport hield wetenschappelijk geen stand. Toch gebruikte de Britse overheid dit uiterst controversiële rapport om de transgenderzorg voor jongeren in Groot-Brittannië stil te leggen. Waarschuwingen van medisch professionals en belangenorganisaties dat jongeren ernstig zouden lijden door het ontbreken van zorg, werden in de wind geslagen.

Ook andere sprekers van de conferentie zijn zeer omstreden. De Finse psychiater Riittakerttu Kaltiala is onder andere betrokken bij de organisaties SEGM en Genspect, die als doel hebben om transgenderzorg in te perken. Beide organisaties worden door de internationale medische gemeenschap niet erkend wegens het gebrek aan wetenschappelijk bewijs voor hun claims.(2) Verschillende gezaghebbende instanties, waaronder het Southern Poverty Law Center, beschouwen beide organisaties als haatgroepen.(3) Het is bekend geworden dat deze groepen ook invloed hebben uitgeoefend op het Cass rapport. Ook de Zweedse psychiater en bekende anti-transgender activist Mikael Landén heeft banden met SEGM.

Over een kritische ontvangst hoeven deze controversiële sprekers zich geen zorgen te maken, want in het overvolle dagprogramma is nauwelijks een half uurtje debat opgenomen. Ook de overige sprekers van de dag bestaan uit Nederlandse personen die bijna allemaal de transgenderzorg voor jongeren verder willen inperken. Dit terwijl de overweldigende wetenschappelijke concensus is dat deze zorg juist buitengewoon succesvol is.(4) Het is bij professionals algemeen bekend dat het inperken van transgenderzorg aan jongeren voor groot leed zorgt, en zelfs tot zelfdoding kan leiden. ‘Alles wijst erop dat deze conferentie geen platform is voor een neutrale wetenschappelijke dialoog, maar een zeer eenzijdig podium biedt voor misinformatie en een schijndialoog,’ waarschuwen de belangenorganisaties.

De ruim twintig organisaties hebben de Vrije Universiteit Amsterdam gevraagd om met spoed in gesprek te gaan over hun zorgen. Ze hopen dat de conferentie op 27 juni geen doorgang zal vinden, en dat het college van bestuur in toekomstige programmeringen zal voorkomen dat er kritiekloos ruimte wordt geboden aan sprekers die misinformatie en discriminerende retoriek uitdragen. De belangenorganisaties benadrukken dat ze dialoog over de transgenderzorg verwelkomen, maar dan wel op basis van feiten en samen met de transgendergemeenschap. Ook landelijk belangenbehartiger Transgender Netwerk maakt zich grote zorgen over de insteek van deze conferentie, en vooral de genodigde buitenlandse sprekers. Trans Zorg Nu heeft een demonstratie aangekondigd.

Principle 17
Trans in Eigen Hand
Trans Zorg Nu
B.u.t.t.e.r.f.l.y.
Colored Qollective
Colored Qollective team, Trans Kliniek Utrecht
LHBT Nissewaard
Mentalspace
OUT Academia
PraxisDIY
Queer Leiden University
Regio Federatie Voorne-Putten
Stichting Transman
The Hang-Out 070
Trans Healthcare Network
Trans Radical Resource Exchange
Trans Radical Resource Exchange Nijmegen
Trans Utrecht & Beyond
Trans United Europe – BIPOC Transnetwork
Transfem Haarlem
Transgendergroep Nijmegen
Transistor
Treat it Queer

(1) Dr Ruth Pearce, What’s wrong with the Cass Review? A round-up of commentary and evidence, 14 juni 2024
Chris Noone, Alex Southgate, Alex Ashman, Éle Quinn, David Comer, Duncan Shrewsbury, Florence Ashley, Jo Hartland, Joanna Pashdag, John Gilmore, Natacha Kennedy, Thomas Woolley, Rachel Ann Heath, Ryan Goulding, Victoria Simpson, Ed Kiely, Sibéal Coll, Margaret White, Dori Grijseels, Maxence Ouafik, and Quinnehtukqut McLamore, Critically appraising the Cass Report: Methodological flaws and unsupported claims, 11 juni 2024
C.M. Grijseels, Biological and psychosocial evidence in the Cass Review: a critical commentary, 8 juni 2024
Dori Grijseels, Rapport over Transgenderzorg is zwaar onder de maat, 1 mei 2024
Transgender Netwerk Nederland, Waarom de Nederlandse transgenderzorg niet beter wordt door het Cass Rapport, 30 april 2024
TransActual, The Cass Review is bad science and should not be taken seriously by policymakers, 11 april 2024 – of deze link

(2) Trudy Ring, ‘Science’ Behind Texas/Alabama Anti-Trans Policy Is ‘Full of Errorss’, 5 mei 2024

(3) Mira Lazine, Anti-trans organizations Genspect & SEGM are now listed as hate groups by the SPLC, 6 juni 2024
Erin Reed, SPLC Designates Genspect, SEGM As Anti-LGBTQ Hate Groups, 5 juni 2024

(4) Madelyn Beck, Health experts: Gender-affirming care saves lives, 2 februari 2023
Diane Chen, Ph.D. Johnny Berona, Ph.D., Yee-Ming Chan, M.D., Ph.D. Diane Ehrensaft, Ph.D., Robert Garofalo, M.D., M.P.H., Marco A. Hidalgo, Ph.D., Stephen M. Rosenthal, M.D., Amy C. Tishelman, Ph.D., and Johanna Olson-Kennedy, M.D., Psychosocial Functioning in Transgender Youth after 2 Years of Hormones, 18 januari 2023
Annelou L.C. de Vries, M.D., Ph.D., and Sabine E. Hannema, M.D., Ph.D., Growing Evidence and Remaining Questions in Adolescent Transgender Care, 18 januari 2023
A.J. Eckert, Gender-affirming care is not “experimental”, 25 juni 2022
Kristina R. Olson, Lily Durwood, Rachel Horton, Natalie M. Gallagher en Aaron Devor, Gender Identity 5 Years After Social Transition, 2022